R. HIRSCH: Może dlatego, że sami sobie podwyższają. Można by się zastanowić, że może gdyby ktoś inny im podwyższał, to może nie budziłoby to takich kontrowersji. Tylko pytanie kto miałby im podwyższyć?

R. HIRSCH: Ale w jakim trybie?

R. HIRSCH: Musiałoby dojść do naprawdę dużych zmian, żeby sobie wyobrazić sytuację, w której jest głos na „tak” w takim referendum.

R. HIRSCH: Ja się zastanawiam jaki byłby wynik referendum, gdybyś zapytał: „Czy chcesz, żeby byli politycy?”.

R. HIRSCH: Ludzie zagłosują, żeby nie było polityków, bo nikt ich nie lubi. I co wtedy by było?

R. HIRSCH: Mam wrażenie, że cała ta dyskusja jest skażona tym, że po prostu ludzie boją się pozwolić sobie na szczerość, ponieważ jest bardzo długa lista przykładów z przeszłości, pokazujących, że jak ktoś sobie pozwolił na szczerość, to chwilę później dostawał mocno w głowę. Np. że trzeba się ubezpieczać od powodzi, albo że można zmienić pracę, jak ktoś mało zarabia. Raz na jakiś czas jakiś polityk zapomni się, zgubi ten swój instynkt samozachowawczy i powie coś szczerze.

R. HIRSCH: Właśnie. Dlatego jak wchodzi taki temat, jak podniesienie poziomu wynagrodzeń dla polityków, to wiadomo, że wszyscy będą to krytykować na wyścigi, żeby się zasłużyć dobrze w oczach opinii publicznej, o której wśród tych polityków dominuje przekonanie, że ona chce usłyszeć to, że oni się nie zgadzają na tę podwyżkę. Dlatego tak mówią, po prostu mówią ludziom to, co ludzie chcą usłyszeć. To ma niewiele wspólnego z tym, co oni tak naprawdę myślą, ponieważ wydaje mi się, że gdyby podejść do tego całkowicie racjonalnie… Wyobraźmy sobie, że mówimy o jakimś innym państwie, że nie mówimy o polskich politykach, tylko np. nagle ktoś rzucił temat, czy parlamentarzyści w Korei Południowej powinni mieć wyższe zarobki? Zupełnie na zimno do tego podchodzisz, bo co cię obchodzi Korea Południowa, w ogóle nie wiesz, jak tam jest. Myślisz sobie, że trzeba by sprawdzić, jaki jest poziom tych zarobków w stosunku do średnich wynagrodzeń w kraju, kiedy ostatni raz dostali te podwyżki, od kiedy mają te wynagrodzenia na tym poziomie i czy wynagrodzenia w gospodarce tego kraju rosną czy nie. Masz takie zupełnie zimne, bezemocjonalne wskaźniki, z których robisz sobie zestaw, porównujesz i z tego ci wychodzi, czy faktycznie powinno się im podnieść te wynagrodzenia czy nie. Podejmujesz na podstawie tego decyzję. Jak chodzi o twój własny kraj, to już wchodzą tutaj emocje i nie jesteś w stanie podjąć takiej analizy, bo cię emocje zabiją po drodze.

R. HIRSCH: Ja pamiętam, że któryś z przedsiębiorców powiedział, że u niego każdy dyrektor zarabia więcej niż prezydent i że to jest słabe z jego punktu widzenia.

R. HIRSCH: Że prezydent powinien zarabiać więcej niż byle dyrektor w jego firmie, bo takich dyrektorów w takich firmach jest w Polsce tysiące, a poziom odpowiedzialności jest trochę inny.

R. HIRSCH: Akurat my mamy guzik… Masz guzik do okrętu podwodnego?

R. HIRSCH: Zgadzam się z tym. Maksymalizując zysk, uciąłbyś wszelkiego rodzaju usługi, które nie są rentowne i w efekcie po kilku latach w ogóle niektórych usług by nie było, bo one się nie opłacają.

R. HIRSCH: To byłaby fajna dyskusja – co powinno być w tych KPI?

R. HIRSCH: Musisz jeszcze wytłumaczyć, co to są KPI.

R. HIRSCH: Czyli to jest taki wskaźnik, coś do zrobienia zaklęte w liczbę. Jak się osiągnie liczbę albo ją przewyższy, to jest premia, a jak się nie osiągnie, to są konsekwencje negatywne.

R. HIRSCH: Kto wymyśla te KPI?

R. HIRSCH: Pracowałem kiedyś w takiej firmie – bardzo miło ją wspominam – ale tam właśnie najbardziej mnie męczyło zawsze, jak przychodził zwierzchnik i mówił: „Wymyślcie sobie KPI na następne półrocze”.

R. HIRSCH: Rzeczywiście to jest fajne podejście, natomiast de facto stoisz przed trudnym zadaniem, bo weź sobie teraz je wymyśl.

R. HIRSCH: Najchętniej byś zrobił takie luźne, żeby się nie namęczyć, ale to będzie głupio wyglądać, więc trzeba tak, żeby to wypośrodkować. To jest trudne zadanie.

R. HIRSCH: Czyli dużo zarabiają. Ja widziałem takie statystyki dotyczące parlamentarzystów i posłów. W porównaniu do średniego wynagrodzenia w kraju – polscy parlamentarzyści po tej podwyżce mają mieć chyba 225 proc. średniej w Polsce – to też nie jest wysoki poziom. W Niemczech, Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych te poziomy są wyższe, czyli to są takie argumenty, które by broniły podwyżki. Trzeba też pamiętać, że parlamentarzyści mieli ostatnią podwyżkę chyba 20 lat temu.

R. HIRSCH: Właśnie. Jarosław Kaczyński, król Polski 2 lata temu zarządził 20 proc.

R. HIRSCH: To była jedyna grupa społeczna w Polsce, która nagle dostała 20 proc. obniżkę wynagrodzeń. Za co, dlaczego? Skrajna niesprawiedliwość.

R. HIRSCH: Teraz wytłumacz mi jak to się dzieje, że oni wszyscy zarabiają w złotych?

R. HIRSCH: Ciekawe ile prezydent Wenezueli zarabia.

R. HIRSCH: Słyszałem, że będą tam nowy pieniądz wprowadzać i obcinają 6 zer.

R. HIRSCH: Od strony politycznej nie ma.

R. HIRSCH: Natomiast mi się wydaje, że też warto by w tej ogólnonarodowej dyskusji na temat zarobków polityków wyraźnie oddzielić grupy polityków, ponieważ moim zdaniem zupełnie inna historia jest z prezydentem, który jak dla mnie jest mi absolutnie wszystko jedno ile on zarabia. To nie ma żadnego znaczenia, bo to jest taka funkcja reprezentacyjna głównie, a poza tym on jest tylko jeden.

R. HIRSCH: Natomiast zdecydowanie ważniejsze moim zdaniem jest to, ile zarabiają urzędnicy w Kancelarii Prezydenta niż sam prezydent, bo mówi się o tym, że jak urzędnicy czy też politycy za mało zarabiają, to mogą zacząć kraść. To jest to ryzyko, jedno z głównych korupcji. Przecież prezydent nie będzie kradł, bo jest prezydentem, ale urzędnicy prezydenta potencjalnie mogą, więc o tych urzędników trzeba zadbać. Po pierwsze, żeby ich nie kusiło, po drugie, żeby tam pracowali jacyś sensowni ludzie. Jeszcze większy problem pod tym względem jest z pracownikami w Radzie Ministrów, czyli z wiceministrami, sekretarzami stanu, którzy do tej pory przed podwyżką zarabiali chyba 6 tys. na rękę.

R. HIRSCH: To w spółkach skarbu państwa.

R. HIRSCH: To też pokazuje właśnie, jak słabo zarabia się w tych ministerstwach. Zobacz ilu jest byłych ministrów, którzy uciekli do spółek skarbu państwa. Niezależnie od tego jak ich oceniamy od strony politycznej, jednak są to ludzie, którzy mają jakieś doświadczenie w rządzeniu państwem i oni by się przydawali dalej w tych ministerstwach. Nie byłoby takiej sytuacji, że ciągle tam wchodzi ktoś nowy, który nic nie wie i musi się przez pół roku uczyć.

R. HIRSCH: Był minister Woźniak, który poszedł do PGNiG. Był minister Jasiński kiedyś, został prezesem Orlenu. Jest szereg takich przykładów. Za Platformy też tak było, że ludzie zostawali ministrami, posiedzieli w tym ministerstwie rok albo 2, a potem myk do jakiejś spółki. To się bierze często z tego, że jak chcesz ściągnąć do rządu, do ministerstwa jakiegoś eksperta z rynku, to on się może na to zgodzić z powodów np. prestiżowych albo czysto patriotycznych, może mieć pragnienie pracy dla kraju…

R. HIRSCH: Nie no, więcej ich jest – 7. Jak oni się zgodzą, to się wiąże z tym, że oni nagle zarabiają zdecydowanie mniej niż do tej pory.

R. HIRSCH: W każdym razie chodzi o to, że jak chce się mieć porządnych ludzi w rządzie, którzy wiedzą, co robią, są przytomni i dzięki temu potem powstaje lepszej jakości prawo… Ja nie mówię, że trzeba im płacić stawki rynkowe, tak jak w KPMG czy w Deloitte, ale przynajmniej jakieś tam porównywalne, żeby przejście z sektora prywatnego do sektora rządowego nie wiązało się w ich przypadku z jakąś kompletną degradacją finansową. A tak jest w tej chwili tak naprawdę.

O. PIETRYKIEWICZ: Cześć, dzień dobry. Tu Olga Pietrykiewicz. Jestem trenerką Business English i polecam podcast English PRO. Dlaczego musisz go posłuchać? W biznesowym angielskim jest mnóstwo zwrotów, których używa cały świat, ale nie Polacy. Podcast, który współtworzę z Jarosławem Kuźniarem, ma pomóc sprawić, aby nasz kraj nie był „behind the times”. Do usłyszenia w podcaście English PRO.

R. HIRSCH: I można za darmo pociągiem jeździć. Tylko musisz mieć ze sobą legitymację poselską albo studencką, jak ktoś jeszcze nie skończył. To jest akurat ważne, że zrobiłem to rozgraniczenie, że mówiłem o tych wiceministrach, ponieważ moim zdaniem w aparacie zarządzania państwem oni są kluczowi, bo to są ci ludzie, którzy wykonują najwięcej pracy i ona potem przekłada się na nasze życie codzienne, bo oni de facto piszą te przepisy, które wchodzą w życie. Jak zatrudnisz za 6 tys. zł na rękę ludzi, którzy nie są wystarczająco dobrze wykształceni, nie są wystarczająco dobrze przygotowani, to potem masz dziadowskie przepisy, bo oni po prostu nie potrafią lepiej, bo nikt ich tego nie nauczył. Ci, którzy potrafią lepiej, pracują gdzie indziej i nie przyjdą tam, bo tam jest za mało pieniędzy. Dlatego opłaca się moim zdaniem w długim terminie płacić im więcej, bo wszyscy potem na tym korzystają. To dotyczy wiceministrów, natomiast jeśli chodzi o posłów, to posłowie moim zdaniem mogliby w ogóle nic nie zarabiać, ponieważ od posłów zależy bardzo mało.

R. HIRSCH: Posłowie są maszynkami do głosowania w tej chwili.

R. HIRSCH: Jeśli w polskim systemie politycznym w tej chwili mamy taką sytuację, że tak właściwie o tym co ma robić poseł decyduje szef partii i jak poseł nie zrobi czegoś tak jak powiedział szef partii, to on wylatuje z tej partii, to ten szef partii powinien mu też płacić.

R. HIRSCH: Nie z jego pensji. Z dochodów Prawa i Sprawiedliwości. Jeśli sprowadzamy tych posłów do takiego bezmyślnego mięsa armatniego, a tak niestety jest, to tak właściwie od nich niewiele zależy, albo nic nie zależy i oni nie robią nic mądrego najczęściej, oni są funkcjonariuszami partyjnymi tak naprawdę, więc może powinni być też na utrzymaniu tych partii politycznych. Jak w konstytucji przeczytasz, że poseł jest niezależny od nikogo…

R. HIRSCH: To z jednej partii. Więc de facto można by sobie wyobrazić taką sytuację idealną, taką jak masz w Stanach Zjednoczonych, że ten poseł właściwie…

R. HIRSCH: A poza tym jednak ma tę świadomość, że tak właściwie musi działać tak, żeby ci, którzy go wybrali w następnych wyborach też go wybrali, więc tak właściwie on nie musi się słuchać szefa swojej partii z Waszyngtonu. W ogóle to jest niesamowite – znasz szefów partii w Stanach Zjednoczonych?

R. HIRSCH: Nikt ich nie zna, bo są nieważni. Tam jest taki system polityczny, że ci, którzy się dostali do tego Kongresu, mają tak silną pozycję polityczną, że tak właściwie oni nie muszą się słuchać tych szefów partii, tylko prowadzą dialog ze swoim wyborcą. To jest oczywiście efekt uboczny jednomandatowych okręgów wyborczych, które mają dużo wad. Ja nie jestem wielkim fanem jednomandatowych okręgów wyborczych, które kiedyś promował Paweł Kukiz w Polsce, ale akurat to jest wielki plus tego systemu. Natomiast w Polsce też masz jednomandatowe okręgi wyborcze w Senacie, ale ci ludzie z Senatu też jacyś tacy są mam wrażenie, że bladzi.

R. HIRSCH: Senator z PiS-u może olać Jarosława Kaczyńskiego? Też nie może.

R. HIRSCH: Albo senator Koalicji Obywatelskiej może olać Donalda Tuska? Nie może, bo nie dostanie się do Senatu następnym razem.

R. HIRSCH: Ale nawet jak wystartuje niezależnie, to i tak nie przebije tego brandu politycznego. To nie jest wina samych ludzi z partii, ale też nas wszystkich, że my jednak narzekamy na te partie, ale jak są wybory, to jednak musimy mieć ten brand partyjny.

R. HIRSCH: Tak. Podpisuję się rękami i nogami pod tym, żeby wiceministrowie zarabiali więcej, bo naprawdę to jest śmiech na sali, to jak małe pieniądze oni zarabiają. Oczywiście to jest powyżej średniej krajowej, ale to są ludzie, którzy powinni być na wysokim poziomie, więc powinni zarabiać tak jak inni ludzie w prywatnych firmach na porównywalnych stanowiskach. Powinni zarabiać dużo. Jeśli chodzi o prezydenta, jest mi absolutnie wszystko jedno ile on zarabia, bo stać nas na to, żeby zapłacić trochę więcej głowie państwa. To już są kwestie takie prestiżowe trochę, żeby w tych rankingach… Dziennikarze będą siedzieć w Tunezji, porównywać i będą sprawdzać: „No, prezydent Francji tyle, prezydent Stanów Zjednoczonych tyle, a zobacz jak mało prezydent Polski”. I się będą śmiać w Tunezji z nas. Nie chcemy, żeby się z nas śmiali, więc ten prezydent jakoś w tych rankingach międzynarodowych powinien wyglądać sensownie. Jeśli miałbym się przyłączać do tego trendu populistycznego, popularnego, to najprędzej bym się przyłączył w przypadku posłów.

R. HIRSCH: To było tak półżartem, skrajnie.

R. HIRSCH: Myślę, że w ogóle generalnie my się bardzo mało interesujemy pracą posłów w Polsce.

R. HIRSCH: To nie jest tak, że widzimy, jak ona wygląda. Doskonale wiesz, jakie są media. Media wyłapują to, co jest najbardziej spektakularne, więc w czasie posiedzeń Sejmu dzieje się dużo różnych spektakularnych rzeczy i jest ich tyle, że jak wyjmiesz je wszystkie, to już nie ma czasu na nic innego, więc powstaje obraz złożony z polityków, którzy zachowują się w sposób chamski, wulgarny, idiotyczny i generalnie powstaje wrażenie, że to jest banda kompletnych idiotów, a to jest nie do końca prawda, bo pewnie tak nie jest, bo pewnie w momencie, w którym już nikt nie patrzy, to oni tam siedzą i ciułają jakieś ustawy. Te ustawy bywają kontrowersyjne, ale 1 na 20 jest kontrowersyjna i też się wtedy wszyscy na niej skupiają, a potem idą jakieś mniej kontrowersyjne, które też jednak trzeba jakoś tam zrobić. Chciałbym być bardziej miłosierny w stosunku do nich też, chociaż właściwie sam sobie teraz przeczę, nie?

R. HIRSCH: W ogóle może po prostu można by uchwalić ustawę, że każdy poseł ma obowiązek zbierania pieniędzy na Patronite albo na tego typu serwisie. Oprócz tego też dostawałby jakieś tam minimum gwarantowane, a resztę od patronów. Niech tam mu sypią. Żeby po prostu wstawić posłów za paywalla.

R. HIRSCH: Dokładnie. Już chciałem powiedzieć, że można by tym zastąpić wybory, ale nie idźmy aż tak daleko, bo byśmy obalili demokrację za chwilę.

R. HIRSCH: Ci, którzy najwięcej mają subskrybentów, wchodzą do Sejmu.

R. HIRSCH: Wyobrażasz sobie, co oni by robili, żeby mieć tych głosów jak najwięcej?

R. HIRSCH: Biliby się w kisielu przecież.

R. HIRSCH: Dziękuję bardzo.