Dobra informacja nie jest za darmo

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Zapłaciłbyś sobie za swoją wiedzę sprzedawaną w sieci?

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Czy to jest, myślisz, jakaś wartość dla ludzi? To, że ty wiesz więcej o ekonomii niż ktokolwiek inny np?

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Pięknie to zagrałeś.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Zainteresowaniem tak, tylko mam takie poczucie - i za chwilę o tym raporcie, w którym to jest jasno, na papierze, na liczbach pokazane - ludzie myślą sobie: Informacja powinna być ogólnodostępna i darmowa dla wszystkich.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: W ogóle myślę o mediach, bo jak dzisiaj popatrzymy sobie na wszystkie możliwe media w Polsce, nawet na TVN, ale przez Playera, to oni przeszli już na subskrypcyjny model. I tam mamy innego rodzaju content, ale też mamy content informacyjny, bo jest tam do wzięcia TVN24 chociażby. Do tej pory w sumie TVN24 też się za to płaci i płaciło, bo masz go w kablówce, a za kablówkę płacisz, więc płacisz za informacje, które dostajesz.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: W ten sposób nie, więc jesteśmy od tego, żeby właśnie im to uświadomić. Ale z drugiej strony - i tego nie każdy wie - Wirtualna Polska na tym się... Nie wiem, czy wychodzi z założenia, że się przejechała, a może sobie to tylko potwierdziła, że kiedy postawili na informacje i na kanał informacyjny, mieli serwisy informacyjne w online ale i telewizyjne, to one jednak, cholera, kosztują. No i niecały rok i się to wszystko zawinęło. Informacje i produkcja informacji bardzo dużo kosztuje.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Zobacz: dzisiaj z raportu...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Ale to nie działa. Znaczy to daje liczby...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Mało tego: jak dzisiaj patrzę sobie po Kuźniar Media, to wielu klientów cały czas myśli, że to działa i bardzo tego chce. Nie chce żadnych innych, bardziej zniuansowanych, wymyślnych kampanii branded contentowych, po prostu ma być baner, ma się kliknąć i już.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: To prawda i tam też pojawia się duża automatyzacja, a automatyzacja potrzebuje pewnego schematu.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Albo... No bo tak: ktoś mógł poświęcić więcej czasu na to, dostarczyć różnego rodzaju content w ramach danej informacji. To już nie tylko tekst, ale np. właśnie wersja audio, wersja wideo, cokolwiek jeszcze można sobie wyobrazić. Słyszałem takie modele w jakimś sensie biznesowe, brytyjskich gazet, które też doprowadzają np. do spotkań na żywo z bohaterem artykułu i autorem tego artykułu dla subskrybentów, którzy przychodzą. Natomiast my zaczęliśmy to nasze spotkanie i tę rozmowę sprowokowani raportem Polskiego Instytutu Ekonomicznego, który mówi o tym, jak wyglądają modele biznesowe mediów po pandemii. I co nas... Nie wiem, czy zdumiało, zaskoczyło, ale widzimy to przed oczami: 11 proc. polskich internautów i internautek korzysta z płatnych serwisów informacyjnych. Wydaje się, że to mało, ale 76 proc. polskich internautów i internautek w ogóle nie kuma, nie rozumie dlaczego miałoby płacić za dostęp do treści w internecie, skoro znajduje się tam wiele treści bezpłatnych?

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Tak, ale zobacz: od takiego momentu, w którym na różnych to rentach itd. ludzie sobie kradli różne rzeczy też już odeszliśmy i dzisiaj, myślę, ten szacunek właśnie dla treści poprzez zapłacenie abonamentu Netfliksowi, Playerowi czy innemu HBO, jest już czymś w jakimś sensie naturalnym. Może informacja tego się też doczeka kiedyś, tylko że na razie ludzie nie widzą w tym wartości?

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Z drugiej strony zobacz: dzisiaj wchodzisz na Gazeta.pl czy wchodzisz na Newsweek nawet, czy wchodzisz na Business Insider... Nie, na Business Insider jeszcze chyba tak nie jest. Ale próbujesz doczytać do końca i wiesz, że nie. Lead - OK, parę zdań też, ale potem już to jest treść płatna. I to właśnie 11 proc. ludzi się decyduje iść dalej, ale wydaje mi się cały czas, że to jest niewiele. Natomiast ten trend, który widać, już nawet nie o którym się mówi, ale który widać w Stanach, to właśnie jest to, że jeżeli ta analiza jest pogłębiona, jeżeli tam jest naprawdę coś takiego mega wartościowego, to ludzie są w stanie za to płacić, choć raczej właśnie w modelu subskrypcyjnym, czyli podpięta karta i co miesiąc sobie te pieniądze schodzą. Tylko musi zwrócić wartością, nie da nie da rady inaczej.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Właśnie taki uczciwy model: jeżeli podobać ci się moja treść, chciałbyś, żebym ja ją rozwijał, to ja mogę ją rozwijać, ale potrzebuję na to pieniądze, więc zainwestuj we mnie. To jest właśnie takie NFT, tylko trochę inaczej. Ale z drugiej strony, wracając do tego raportu: podoba mi się to sformułowanie, bo często te raporty są bezemocjonalne, a tutaj jest emocja zawarta w słowie: "denerwuje się". Jest napisane, że 84 proc. ludzi uważa, że treści powinny być bezpłatne i denerwuje się, że ten dostęp jest ograniczony, a powinno być zupełnie inaczej.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Można, ale ja myślę, że to też bazuje - tak jak mówisz - na jakości, ale też na uczciwości. Jeżeli wiemy, że to jest treść płatna, to my już nie będziemy bawili się clickbait'y, tylko będziemy - zakładam - raczej komunikowali się do tych, którzy są w stanie za to zapłacić i będą widzieli w tym realną wartość w wiedzy, w doświadczeniu. To może też być rozrywka, bo zakładam, że ktoś może zapłacić właśnie za to, żeby dojść do fajnego stand-upu, do fajnego serialu kryminalnego albo do czegokolwiek takiego, co... Dokument filmowy też jest może nie filmem, ale już bliżej informacji np. niż serial "Przyjaciele".

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Właśnie: te ekstrasy są dzisiaj tym, co - myślę - powinno być przyciągające, czyli...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Byłeś, tylko że mówiliśmy trochę o tym: mało kto rozumie, że dziennikarz, jeżeli ma przygotować naprawdę dobrą treść, to poświęcić musi na to czasem kilka ładnych dni lub tygodni, a czasem może i nawet miesięcy, żeby posprawdzać, dotrzeć do źródła, sprawdzić to źródło, dotrzeć do kolejnego, zweryfikować, pojechać, zatrzymać się, znów zweryfikować, usiąść, napisać i to trochę trwa. Nagle ktoś myśli sobie...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Jakie tam? 140 znaków i poszło, nie? Cała moja wiedza, wystarczy. Jaki to czas? Ale to jest ta wartość, nie? Że to jest taka praca... Ja się z tym zawsze jakoś próbuje zmierzyć, żeby się nie zżymać na to, że to jest tak subiektywne... To się komuś podoba, komuś nie podoba. "Co mnie obchodzi twój czas? Dawaj mi tu przeczytania". "Co mnie obchodzi, czy to była taka czy inna kamera?", choć ta czy inna kamera miała wpływ na ostateczny koszt tego nagrania, więc ktoś musi go ponieść.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Bez nich to nie pójdzie. Natomiast podoba mi się też to badanie w kontekście newsletterów, które nagle zyskały na znaczeniu i ludzie z nich też czerpią wiedzę, częściej nawet niż z papierowych wydań tygodników.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Nawet podcasty wygrywają z papierowymi wydaniami tygodników - co też jest fajnym wskaźnikiem - a newslettery są przed podcastami, przed papierowymi wydaniami dzienników są newslettery. To jest niesamowite.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Ale to też fajna zmiana, też o tym robiliśmy podcast z Bartkiem Puckiem z kolei - mistrzem newslettera płatnego - że tak naprawdę, jeżeli masz tą wartość i to jest regularne i to jest coś więcej niż... to przychodzi w takiej formie, którą lubisz, no to ludzie są w stanie za to zapłacić. Plus - też Bartek na to zwracał uwagę i myślę, że każdy, kto to buduje albo chciałby skorzystać nawet z naszej rozmowy i spróbować to budować - to jest jednak networking, który się pojawia. I to Michał Szafrański ma, u Bartka to wygląda w ten sposób - myślę każdy, kto dostarcza taki newsletter - wpuszczasz ludzi do pewnego świata, w tym są też inni, którzy już za to zapłacili, potrzebują tej wiedzy...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Tak. I zaczynasz między nimi budować coś, zakładając, że dostarczasz informacje biznesowe, to oni też być może robią biznesy, więc może porobią biznesy między sobą i ty jesteś tym, których ich połączył...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Super sprawa, to mi się podoba. I np. za to, ludzie są w stanie zapłacić.

R. HIRSCH: Ja miałem też tak parę razy, że się zapisem na kilka takich newsletterów, o których sobie myślałem: "Boże, jaki fajny newsletter", a potem się okazuje, że nie mam kiedy - bo one idą codziennie. Jak jest newsletter raz na tydzień, to mam więcej czasu, codziennie to nie mieści mi się to - ale szkoda mi się go pozbywać, bo sobie myślę: "To może jutro dam radę...?". I zastanawiam się, jak duże to zjawisko będzie i generalnie kiedy ten rynek się tak bardzo napcha, że te kolejne newslettery już przestaną się na nim mieścić, bo musi być jakaś pojemność.

R. HIRSCH: Chyba, że będziesz wymyślał formaty, które będą pozwalać ci angażować inne zmysły. Na tym, moim zdaniem, po części polega ta ogromna kariera podcastów, bo podcasty wchodzą przez ucho, a nie przez oko, nie musisz tego czytać. Możesz robić inne rzeczy, a jednocześnie słuchać.

R. HIRSCH: No i właśnie bardzo jestem ciekaw, jak to się dalej będzie toczyć, bo w pewnym momencie pewnie ten rynek się nasyci. W tej chwili pewnie jeszcze jesteśmy od tego dalecy, zwłaszcza w Polsce i pewnie najpierw to się pokaże w Stanach Zjednoczonych i zobaczymy. Może jak powstały telewizje kablowe, które były agregatorami wielu kanałów telewizyjnych dostarczanych przez wielu nadawców - może za chwilę pojawią się agregatory tego typu treści? Właściwie tacy agregatorzy już są na rynku.

R. HIRSCH: Tak, ale mi chodzi o jeszcze ten poziom nad Spotify. Będziesz miał takie miejsca, gdzie będziesz miał Spotify, Tidal, Apple Music, Soundcloud i wszystkie serwisy... Wiesz, na Spotify masz jeden ulubiony podcast, na jakimś innym serwisie inny ulubiony podcast - nie będzie musiał przeskakiwać, nie będziesz musiał mieć 5 apek w telefonie, będzie jedna.

R. HIRSCH: No tak, oczywiście, dlatego na pewno nie będzie łatwo. Z drugiej strony: masz w Stanach - teraz już nie nie będę mówił o podcastach - masz w Stanach taką firmę Roku, która jest takim agregatorem właśnie, że jak sobie kupujesz... Łącze HDMI wrzucasz, wpinasz sobie to w telewizor swój własny i to jak Chromecast troszeczkę działa, tylko że tam masz zakodowaną tę usługę ich polegającą na tym, że jak masz - pod warunkiem oczywiście, że masz wykupiony dostęp do tych wszystkich serwisów - masz tam obok siebie Netfliksa, HBO, Amazon itd. Oczywiście są operatorzy telekomunikacyjni, którzy też dostarczają w ramach swoich ofert... Generalnie jest dość dużo tego typu ofert. Natomiast u nich to jest tak właśnie usystematyzowane i to jest jakby core ich biznesu, na tym to ma właśnie polegać, że oni chcą zebrać wszystkie płatne serwisy do kupy i zrobić z tego taką kablówkę nowoczesną, internetową.

R. HIRSCH: Tam w ogóle jest jeszcze inny model, bo ty im za to dodatkowo nie płacisz, ale musisz zapłacić za tego pizdryka i to jest opłata za hardware w tym momencie, a nie za software. Natomiast to pewnie nie cieszyłoby się popularnością, gdybyś musiał dodatkowo jeszcze im płacić, skoro już płacisz Netfliksowi, płacisz Amazonowi, płacisz innym.

R. HIRSCH: Albo np. jakbyśmy zaczęli robić horoskop za pieniądze. Ale to byłby wyjątkowy horoskop.

R. HIRSCH: Dzisiaj, kiedy nagrywamy ten podcast, jak wychodziłem z domu, to widziałem na Twitterze informację o tym, że dziś nie działają wszystkie banki w Australii. Na serio. I nie wiadomo jeszcze dlaczego i nie mogę powiedzieć w tym momencie, że to jest jakiś atak hakerów, ale to trochę tak wygląda. No chyba, że po prostu jest jakaś awaria internetu, awarie też się czasami zdarzają. Natomiast z takimi sytuacjami mamy do czynienia coraz częściej. Mam wrażenie, że faktycznie to zagrożenie atakami, cyberatakami hakerskimi, które to zagrożenie zawsze już od kilku lat jest tak właściwie... Ja zawsze uważałem, że to jest taki mało ciekawy temat, powiem szczerze. Bo no OK, ktoś wykradł hasło, włamał się i coś ukradł - to jest takie złodziejstwo. Ja zawsze uważałem, że złodziejstwo nie jest ciekawe, bo jest bardzo pospolite i powszechne, od tysiącleci ludzie kradną sobie rzeczy wzajemnie.

R. HIRSCH: Tak, to prawda. No i to, co - przynajmniej w moich oczach - sprawiło, że rzecz, którą uważałem za nudną, zrobiła się nagle ciekawa, to jest skala i natężenie tego. Bo nagle się okazuje, że tego jest naprawdę coraz więcej i znacznie więcej niż - mam wrażenie, że tego jest coraz więcej - niż jeszcze kilkanaście miesięcy temu. Bardzo głośno zrobiło się o tej sprawie, wtedy jak w Stanach Zjednoczonych sparaliżowano tę firmę Colonial Pipeline, to było chyba w maju czy w kwietniu. Pipeline to jest rurociąg i to jest firma, która zajmuje się logistyką paliw. I nagle się okazało, że przez jakiś zauważalny czas, zabrakło paliw na stacjach benzynowych, bo ten rurociąg nie działał. Swoją drogą też ciekawe, że on już jest do tego stopnia zautomatyzowany, że hakerzy są w stanie... Nie pomyślałbym wcześniej, że haker może sparaliżować rurociąg, który jest w ziemi. A się okazuje, że może, bo może wejść i tak bardzo zablokować różnego rodzaju funkcje, które powinny tam trwać i być wykonywane, że bez tego nie da rady i ten rurociąg nie chodzi i tylko on wie, jak to odblokować i mówi: Tutaj zapraszam, 5 milionów dolarów poproszę i po uiszczeniu odblokuję. I oni zapłacili, bo co mieli zrobić?

R. HIRSCH: Bo z tym się wiążą dodatkowe ryzyka.

R. HIRSCH: Był ten rurociąg i miesiąc później - czyli tam kilkanaście dni temu - była taka firma, JBS się nazywa, też amerykańska w branży mięsnej. Myślę, że jakby nas zapytać o to, żeby wymienić największych przetwórców mięsa w Stanach, to nie wymienimy ani jednej nazwy, bo to nie są brandy globalne...

R. HIRSCH: Tak. Gdybyśmy bardzo chcieli się nauczyć tego rynku, to podobno JBS jest tam absolutnie czołowym graczem na tym rynku. To jest jeden z największych przetwórców mięsa w Stanach Zjednoczonych i on też został sparaliżowany i oni zapłacili 10, a 5 milionów dolarów. I tego typu historie zdarzają się coraz częściej. Widziałem w mediach, w jakimś serwisie - chyba w Bloombergu - w jakimś artykule było napisane, że podobno FBI przyznało w ostatnich tygodniach, że prowadzi ponad 100 śledztw dokładnie w takich sprawach, w Stanach Zjednoczonych. Więc jest tego coraz więcej i wszystko wskazuje na to, że w tej chwili motywy są czysto biznesowa, czyli po prostu ktoś opanował tę sztukę do takiego wysokiego poziomu, że jest w stanie po prostu na tym zarabiać. Wchodzisz do jakiejś firmy i pobierasz od niej 10 milionów dolarów za to, żeby z niej wyjść i fajnie można żyć wtedy - pod warunkiem, że cię nie złapią.

[00:31:$8] REDAKTOR J. KUŹNIAR: Pod warunkiem, że takie FBI nie zapuka kiedyś rano i nie złapie.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: To jest niesamowite, bo to od razu zmienia strukturę działań w firmie, bo nagle IT zaczyna ważyć tyle samo, co CFO kiedyś. Ten CTO jest kimś zupełnie innym.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Zawiązana rezerwa na okup.

REDAKTOR J. KUŹNIAR: Tak, ale z drugiej strony: mamy cały biznes przeniesiony do online. Wszystko jest online i chwalimy sobie to i ułatwia nam to życie. A jak jest wszystko w online, to właśnie te poziomy zabezpieczeń też będą wyglądały zupełnie inaczej. Może to jest, nowy zawód, właśnie taki haker, który będzie zarabiał? Bo to nie są małe pieniądze. Ale z drugiej strony, jak mówimy o gigantycznej firmie z branży mięsnej - 10 czy 11 milionów dolarów. Mówimy o innych kwotach, ale czasami, jak ktoś ci kradnie kod źródłowy do twojej gry np. na której ty możesz zarabiać pieniądze...

REDAKTOR J. KUŹNIAR: To są bardzo czułe uderzenia, które muszą kosztować. To jest ten moment, kiedy czasami - jak zawsze z okupem - nie dyskutujemy, a najlepiej w ogóle o tym publicznie nie mówimy, co zrobiliśmy, żeby nie zachęcać innych do tego samego za moment.

R. HIRSCH: Widziałem internet w komputerze. Pamiętam. Nie wiem, czy ty to pamiętasz, ale dzisiaj młodzi ludzie tzw. rodzą się i ten internet jest, więc dla nich to jest rzecz oczywista. Ja akurat jestem z tego pokolenia, że pamiętam świat bez internetu i pamiętam ten moment, w którym on się pojawił. Ja akurat pamiętam ten moment, kiedy pierwszy raz w życiu siedziałem przed ekranem komputera, w którym to komputerze wczoraj jeszcze nie było internetu, a dzisiaj go zamontowali i można tam zobaczyć co to jest. Pamiętam, tam kompletnie nic nie było w tym internecie, straszna nuda.

R. HIRSCH: Trochę się zmieniło od tamtego czasu. Nie ma AltaVisty i różnych innych... W każdym razie: wydaje mi się, że przez te ponad 20 lat poznaliśmy bardzo dobrze wartość tego, pozytywną wartość, i te wszystkie korzyści, jakie odnosimy z tego, że generalnie świat nam się cyfryzuje. To jest bardzo wygodne, wiele rzeczy upraszcza. Natomiast obawiam się, że za chwilę możemy wejść w taką fazę, kiedy dość boleśnie przekonamy się też o kosztach, jakie się z tym mogą wiązać, bo nie ma darmowych obiadów. Coś, co jest tak fajne i tak użyteczne, za chwilę może się okazać, że jednak trzeba za to zapłacić. Więcej: nie tylko ze względu na to, że jakąś subskrypcję trzeba będzie wykupić gdzieś, tylko ze względu na to, że całe te modele biznesowe mogą ulec modyfikacji, jeśli się okaże, że firma mięsa w Stanach musi co dwa miesiące płacić 10 milionów. Bo że raz ją napadli, to trudno, zdarza się. Ale jak teraz co miesiąc ją tak będą napadać, to co?

R. HIRSCH: Ubezpieczenia podrożeją, tak. Natomiast jest jeszcze jeden też aspekt: bo w tej chwili te wszystkie ataki są na tle komercyjnym. To jest źródło przychodów dla kogoś tam. Natomiast jeśli faktycznie te organizacje hakerskie są już tak bardzo zaawansowane, że mogą sparaliżować rurociąg w Stanach Zjednoczonych - istotny rurociąg - no to można sobie wyobrazić, że za chwilę może pojawią się jakieś motywacje poza komercyjne, jakieś motywacje polityczne, geopolityczne. Może jakieś państwo stwierdzi, że jak na tydzień przed wyborami, czyli w takim momencie wrażliwym politycznie, zablokuje wszystkim obywatelom danego państwa dostęp do emerytur np. bo firma zajmująca się wypłacaniem im emerytur też jest w internecie i też można ją sparaliżować w ten sposób. I tydzień przed wyborami się okazuje, że nikt nie może dostać emerytur i to może wpłynąć na wynik wyborów wtedy. Można sobie wyobrazić już takie sytuacje. Jest pytanie: czy tzw. cywilizacja zachodnia, demokratyczna, jest przed tym zabezpieczona czy nie? Bo ona też jest najbardziej zaawansowana i to ona jest najbardziej wrażliwa na tego typu uderzenia. Czy za chwilę nie będzie właśnie w taki sposób uderzana? Jeśli tak, to fatalnie i - powiem szczerze - nie wiem, co dalej. Trochę się obawiam... To nie możemy tak skończyć, bo to jest smutny koniec.