Dobra informacja nie jest za darmo

25.06.2021

Bez pieni臋dzy b臋dzie coraz wi臋cej „dziadowskiej” informacji. Tak m贸wi w rozmowie z Jaros艂awem Ku藕niarem Rafa艂 Hirsch. Z艂a jako艣ciowo informacja b臋dzie zalewa膰 portale, a one b臋d膮 uzale偶nione od reklamodawc贸w.

Czy Polacy s膮 w stanie p艂aci膰 za unikalne tre艣ci? Czy model subskrypcyjny to przysz艂o艣膰 medi贸w w Polsce? To temat kolejnego odcinka podcastu z cyklu „Ekonomicznie”.

Czytaj wi臋cej
Udost臋pnij
https://voicehouse.co/odcinki/dobra-informacja-nie-jest-za-darmo/
KopiujSkopiowano

Transkrypcja

[00:01:26]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Zap艂aci艂by艣 sobie za swoj膮 wiedz臋 sprzedawan膮 w sieci?

[00:01:31]

R. HIRSCH: Sam sobie? No pewnie. Ci膮gle bym sobie p艂aci艂.

[00:01:36]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Czy to jest, my艣lisz, jaka艣 warto艣膰 dla ludzi? To, 偶e ty wiesz wi臋cej o ekonomii ni偶 ktokolwiek inny np?

[00:01:40]

R. HIRSCH: Nie wiem. Je艣li to, co ja robi臋… Tak trudno mi o sobie samym m贸wi膰, bo k艂贸ci si臋 to z moim wrodzonym poczuciem skromno艣ci.

[00:01:54]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Pi臋knie to zagra艂e艣.

[00:01:55]

R. HIRSCH: Kiedy sobie wyobra偶臋, 偶e m贸wi臋 o kim艣 innym np. – wszystko jedno o kim – to wydaje mi si臋, 偶e tak. Generalnie m贸wimy o rynku, na kt贸rym produktem jest informacja, a to jest taki produkt, kt贸ry cieszy si臋 chyba du偶ym zainteresowaniem.

[00:02:14]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Zainteresowaniem tak, tylko mam takie poczucie - i za chwil臋 o tym raporcie, w kt贸rym to jest jasno, na papierze, na liczbach pokazane - ludzie my艣l膮 sobie: Informacja powinna by膰 og贸lnodost臋pna i darmowa dla wszystkich.

[00:02:24]

R. HIRSCH: Bo jest jej pe艂no i ona jest za darmo, prawda? Tak, to jest druga strona tego rynku, 偶e poda偶 informacji jest przeogromna, absolutnie. Jest tego bardzo du偶o, wi臋c tak w艂a艣nie faktycznie, gdyby艣my mieli – m贸wi臋 w liczbie mnogiej, bo to nie tylko o mnie i nie tylko o innych, ale o ciebie te偶 pewnie…

[00:02:43]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: W og贸le my艣l臋 o mediach, bo jak dzisiaj popatrzymy sobie na wszystkie mo偶liwe media w Polsce, nawet na TVN, ale przez Playera, to oni przeszli ju偶 na subskrypcyjny model. I tam mamy innego rodzaju content, ale te偶 mamy content informacyjny, bo jest tam do wzi臋cia TVN24 chocia偶by. Do tej pory w sumie TVN24 te偶 si臋 za to p艂aci i p艂aci艂o, bo masz go w kabl贸wce, a za kabl贸wk臋 p艂acisz, wi臋c p艂acisz za informacje, kt贸re dostajesz.

[00:03:08]

R. HIRSCH: Tak, mam wra偶enie, 偶e ludzie, kt贸rzy p艂ac膮 za kabl贸wk臋, nigdy nie my艣leli o tym w ten spos贸b.

[00:03:14]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: W ten spos贸b nie, wi臋c jeste艣my od tego, 偶eby w艂a艣nie im to u艣wiadomi膰. Ale z drugiej strony - i tego nie ka偶dy wie - Wirtualna Polska na tym si臋... Nie wiem, czy wychodzi z za艂o偶enia, 偶e si臋 przejecha艂a, a mo偶e sobie to tylko potwierdzi艂a, 偶e kiedy postawili na informacje i na kana艂 informacyjny, mieli serwisy informacyjne w online ale i telewizyjne, to one jednak, cholera, kosztuj膮. No i nieca艂y rok i si臋 to wszystko zawin臋艂o. Informacje i produkcja informacji bardzo du偶o kosztuje.

[00:03:37]

R. HIRSCH: Tak i w zwi膮zku z tym powinny by膰 gdzie艣 jakie艣 藕r贸d艂a przychodu zwi膮zane z t膮 dzia艂alno艣ci膮 faktycznie. Bo je艣li ta informacja jest za darmo, czyli tak jak wi臋kszo艣膰 ludzi wyobra偶a sobie, 偶e powinno by膰, no to w tym momencie cierpi na tym jako艣膰 ca艂ej tej informacji, bo to robi si臋 dzia艂alno艣膰 tzw. low-costowa, a niestety, 偶eby mie膰… Za chwil臋 wejdziemy w dyskusj臋, co to jest dobra informacja, co to jest niedobra informacja i to b臋dzie trudne generalnie. Natomiast wydaje mi si臋, 偶e ka偶dy mo偶e sobie mniej wi臋cej wyobrazi膰 jak wygl膮da informacja, kt贸ra faktycznie co艣 daje w 偶yciu, jak膮艣 wiedz臋 albo do czego艣 si臋 przydaje, a jak wygl膮da informacja, kt贸ra w艂a艣ciwie jest tylko strat膮 czasu – co艣 si臋 klikn臋艂o i si臋 okazuje, 偶e to s膮 jakie艣 tam bzdury.

[00:04:30]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Zobacz: dzisiaj z raportu...

[00:04:32]

R. HIRSCH: W ka偶dym razie chodzi mi o to, 偶e bez pieni臋dzy b臋dzie coraz wi臋cej informacji, kt贸re s膮 dziadowskie, ale ich b臋dzie pe艂no i tak w艂a艣ciwie trudno b臋dzie od tego uciec. I w艂a艣ciwie wszystkie serwisy informacyjne w internecie b臋d膮 wygl膮da膰 dok艂adnie tak samo i b臋d膮 wygl膮da膰 tak samo 藕le niestety i b臋d膮 skazane na zale偶no艣膰 od reklamodawc贸w, kt贸rzy to reklamodawcy b臋d膮 偶膮da膰 coraz wi臋cej, coraz wi臋cej. Zreszt膮 przechodzili艣my ju偶 – mam wra偶enie – polski internet przechodzi艂 przez t臋 faz臋 par臋 lat temu, 偶e w艂a艣ciwie jak otwiera艂e艣 dowoln膮 stron臋, to by艂e艣 zalepiony tymi banerami, kt贸re wyskakiwa艂y jeden po drugim.

[00:05:12]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ale to nie dzia艂a. Znaczy to daje liczby...

[00:05:15]

R. HIRSCH: Ju偶 si臋 dowiedzieli艣my, 偶e nie dzia艂a, ale kilka lat musieli艣my w tym tkwi膰.

[00:05:18]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ma艂o tego: jak dzisiaj patrz臋 sobie po Ku藕niar Media, to wielu klient贸w ca艂y czas my艣li, 偶e to dzia艂a i bardzo tego chce. Nie chce 偶adnych innych, bardziej zniuansowanych, wymy艣lnych kampanii branded contentowych, po prostu ma by膰 baner, ma si臋 klikn膮膰 i ju偶.

[00:05:33]

R. HIRSCH: Czyli potwierdzasz po艣rednio, 偶e ten model rodzi pewnego rodzaju problemy? Bo rozmawiasz z tym reklamodawc膮, czy te偶 z po艣rednikiem, domem mediowym, kt贸rzy nie musz膮 wyczuwa膰 tych samych niuans贸w, s膮 przyzwyczajeni do tego, 偶e gdzie艣 indziej na rynku jest pro艣ciej, wi臋c chc膮, 偶eby tutaj te偶 by艂o pro艣ciej. I w tym momencie ka偶dy serwis… Jest taki nacisk ze strony tych reklamodawc贸w, 偶eby te serwisy standaryzowa膰, 偶eby w ka偶dym by艂o tak samo, 偶eby to wszystko podobnie wygl膮da艂o, bo dla nich to jest bezpiecznie, oni nie chc膮 eksperymentowa膰, bo to nie jest ich serwis.

[00:06:09]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: To prawda i tam te偶 pojawia si臋 du偶a automatyzacja, a automatyzacja potrzebuje pewnego schematu.

[00:06:13]

R. HIRSCH: I to wszystko jest ze szkod膮 dla konsumenta, dla tego odbiorcy na ko艅cu, bo to zabija unikalno艣膰 w tym momencie. A to, co ma najwi臋ksz膮 warto艣膰 w informacji i to, za co faktycznie… Je艣li ludzie decyduj膮 si臋 na to, 偶eby p艂aci膰 za informacj臋, to w艂a艣nie za to, moim zdaniem, p艂ac膮. P艂ac膮 za unikalno艣膰, czyli za to, 偶e ta informacja jest inna ni偶 wszystkie inne. Inna w pozytywnym tego s艂owa znaczeniu, czyli jest lepsza po prostu. Ona jest lepsza, bo jest unikalna, czyli jest czym艣, czego nie spotkasz w innym miejscu.

[00:06:46]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Albo... No bo tak: kto艣 m贸g艂 po艣wi臋ci膰 wi臋cej czasu na to, dostarczy膰 r贸偶nego rodzaju content w ramach danej informacji. To ju偶 nie tylko tekst, ale np. w艂a艣nie wersja audio, wersja wideo, cokolwiek jeszcze mo偶na sobie wyobrazi膰. S艂ysza艂em takie modele w jakim艣 sensie biznesowe, brytyjskich gazet, kt贸re te偶 doprowadzaj膮 np. do spotka艅 na 偶ywo z bohaterem artyku艂u i autorem tego artyku艂u dla subskrybent贸w, kt贸rzy przychodz膮. Natomiast my zacz臋li艣my to nasze spotkanie i t臋 rozmow臋 sprowokowani raportem Polskiego Instytutu Ekonomicznego, kt贸ry m贸wi o tym, jak wygl膮daj膮 modele biznesowe medi贸w po pandemii. I co nas... Nie wiem, czy zdumia艂o, zaskoczy艂o, ale widzimy to przed oczami: 11 proc. polskich internaut贸w i internautek korzysta z p艂atnych serwis贸w informacyjnych. Wydaje si臋, 偶e to ma艂o, ale 76 proc. polskich internaut贸w i internautek w og贸le nie kuma, nie rozumie dlaczego mia艂oby p艂aci膰 za dost臋p do tre艣ci w internecie, skoro znajduje si臋 tam wiele tre艣ci bezp艂atnych?

[00:07:43]

R. HIRSCH: Mo偶e im to pasuje, mo偶e im wystarczaj膮 do tre艣ci bezp艂atne. Mo偶e nie s膮 zainteresowani. Ciekawe jest te偶 to, 偶e 11 proc. p艂aci za dost臋p do news贸w, a jednocze艣nie ponad 50 proc. internaut贸w p艂aci za dost臋p do serwis贸w z filmami, podejrzewam, 偶e w艂a艣nie Player, Netflix. I tam jest ponad 50 proc. i to nie budzi 偶adnych kontrowersji, z tym si臋 ludzie jako艣 pogodzili. Jak chc臋 jaki艣 nowy film obejrze膰, to wchodz臋 na platform臋 i dost臋p do tej platformy jest p艂atny. Czyli film, nowy film jest takim rodzajem tre艣ci, o kt贸rym my艣li si臋 tak domy艣lnie, 偶e to faktycznie trzeba zap艂aci膰. Dlatego, 偶e to by艂o w kinie i w kinie musia艂e艣 bilet kupowa膰.

[00:08:34]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Tak, ale zobacz: od takiego momentu, w kt贸rym na r贸偶nych to rentach itd. ludzie sobie kradli r贸偶ne rzeczy te偶 ju偶 odeszli艣my i dzisiaj, my艣l臋, ten szacunek w艂a艣nie dla tre艣ci poprzez zap艂acenie abonamentu Netfliksowi, Playerowi czy innemu HBO, jest ju偶 czym艣 w jakim艣 sensie naturalnym. Mo偶e informacja tego si臋 te偶 doczeka kiedy艣, tylko 偶e na razie ludzie nie widz膮 w tym warto艣ci?

[00:08:52]

R. HIRSCH: Mo偶e tak. Po drodze – bo jest ponad 50 proc. je艣li chodzi o te serwisy filmowe – ponad 20 proc. jest ludzi, kt贸rzy p艂ac膮 za serwisy z muzyk膮 z kolei. Czyli tutaj to te偶 wygl膮da do艣膰 ciekawie. Natomiast faktycznie ta informacja, te tzw. newsy, to jest ten rodzaj tre艣ci, kt贸rych si臋 nie ceni w tym momencie a偶 tak bardzo. Mo偶e faktycznie, mo偶e jest szereg takich ludzi, kt贸rzy po prostu tego nie potrzebuj膮, kt贸rzy nie czytali nigdy w 偶yciu tzw. w cudzys艂owie powa偶nych gazet i nie ogl膮daj膮 telewizji informacyjnych, bo nie jest im to do niczego potrzebne.

[00:09:33]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Z drugiej strony zobacz: dzisiaj wchodzisz na Gazeta.pl czy wchodzisz na Newsweek nawet, czy wchodzisz na Business Insider... Nie, na Business Insider jeszcze chyba tak nie jest. Ale pr贸bujesz doczyta膰 do ko艅ca i wiesz, 偶e nie. Lead - OK, par臋 zda艅 te偶, ale potem ju偶 to jest tre艣膰 p艂atna. I to w艂a艣nie 11 proc. ludzi si臋 decyduje i艣膰 dalej, ale wydaje mi si臋 ca艂y czas, 偶e to jest niewiele. Natomiast ten trend, kt贸ry wida膰, ju偶 nawet nie o kt贸rym si臋 m贸wi, ale kt贸ry wida膰 w Stanach, to w艂a艣nie jest to, 偶e je偶eli ta analiza jest pog艂臋biona, je偶eli tam jest naprawd臋 co艣 takiego mega warto艣ciowego, to ludzie s膮 w stanie za to p艂aci膰, cho膰 raczej w艂a艣nie w modelu subskrypcyjnym, czyli podpi臋ta karta i co miesi膮c sobie te pieni膮dze schodz膮. Tylko musi zwr贸ci膰 warto艣ci膮, nie da nie da rady inaczej.

[00:10:19]

R. HIRSCH: Tak i to te偶 czasami… Dla mnie to jest nawet do艣膰 zabawne, jak obserwuj臋, co wymy艣laj膮 w艂a艣nie r贸偶nego rodzaju autorzy tre艣ci, 偶eby w艂a艣nie… To na Patronite czasami wygl膮da ciekawie, bo do艣膰 du偶o w tej chwili autor贸w najr贸偶niejszych tre艣ci w Polsce pr贸buje si臋 finansowa膰 przez Patronite i tam s膮 te kolejne szczeble. Jak p艂acisz 10 z艂 miesi臋cznie, to po prostu p艂acisz, ale jak zdecydujesz si臋 zap艂aci膰 500 z艂 miesi臋cznie, to tam s膮 jakie艣 super ekstra bonusy. I to, co tam ludzie wymy艣laj膮, jest bardzo w艂a艣nie ciekawe.

[00:10:52]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: W艂a艣nie taki uczciwy model: je偶eli podoba膰 ci si臋 moja tre艣膰, chcia艂by艣, 偶ebym ja j膮 rozwija艂, to ja mog臋 j膮 rozwija膰, ale potrzebuj臋 na to pieni膮dze, wi臋c zainwestuj we mnie. To jest w艂a艣nie takie NFT, tylko troch臋 inaczej. Ale z drugiej strony, wracaj膮c do tego raportu: podoba mi si臋 to sformu艂owanie, bo cz臋sto te raporty s膮 bezemocjonalne, a tutaj jest emocja zawarta w s艂owie: "denerwuje si臋". Jest napisane, 偶e 84 proc. ludzi uwa偶a, 偶e tre艣ci powinny by膰 bezp艂atne i denerwuje si臋, 偶e ten dost臋p jest ograniczony, a powinno by膰 zupe艂nie inaczej.

[00:11:25]

R. HIRSCH: Tak, bo dostajesz na poziomie tytu艂u z obrazkiem w internecie, efekcie ten artyku艂 wygl膮da tak samo, jak inne. Otwierasz go, 偶eby przeczyta膰, bo si臋 zaintrygowa艂e艣 tym tytu艂em, wchodzisz, a tam czytasz nag艂贸wek, 6 linijek, 2 akapity i koniec, dalej trzeba zap艂aci膰. Wtedy rzeczywi艣cie mo偶na si臋 zdenerwowa膰.

[00:11:45]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Mo偶na, ale ja my艣l臋, 偶e to te偶 bazuje - tak jak m贸wisz - na jako艣ci, ale te偶 na uczciwo艣ci. Je偶eli wiemy, 偶e to jest tre艣膰 p艂atna, to my ju偶 nie b臋dziemy bawili si臋 clickbait'y, tylko b臋dziemy - zak艂adam - raczej komunikowali si臋 do tych, kt贸rzy s膮 w stanie za to zap艂aci膰 i b臋d膮 widzieli w tym realn膮 warto艣膰 w wiedzy, w do艣wiadczeniu. To mo偶e te偶 by膰 rozrywka, bo zak艂adam, 偶e kto艣 mo偶e zap艂aci膰 w艂a艣nie za to, 偶eby doj艣膰 do fajnego stand-upu, do fajnego serialu kryminalnego albo do czegokolwiek takiego, co... Dokument filmowy te偶 jest mo偶e nie filmem, ale ju偶 bli偶ej informacji np. ni偶 serial "Przyjaciele".

[00:12:18]

R. HIRSCH: Generalnie wydaje mi si臋, 偶e najtrudniej przej艣膰 na ten model i najtrudniej nam贸wi膰 ludzi do tego modelu. W艂a艣nie takie najbardziej popularne, najbardziej powszechne serwisy informacyjne, te najwi臋ksze, kt贸re gromadz膮 t膮 najbardziej masow膮 widowni臋. My艣l臋, 偶e 艂atwiej jest przej艣膰 na taki model tym firmom, kt贸re s膮 takie… Tym producentom tre艣ci, kt贸re s膮 takie bardziej niszowe. Takie wiesz, 偶e tam jest jaka艣 grupa freak贸w kompletnych, kt贸rzy s膮 w stanie zrobi膰 wszystko, 偶eby mie膰 dost臋p do tych tre艣ci na bie偶膮co. W zwi膮zku z tym s膮 w stanie te偶 zap艂aci膰 jakie艣 tam pieni膮dze. I pewnie takie w艂a艣nie w膮sko sprofilowane tematycznie serwisy mog膮 i艣膰 w tym modelu do przodu znacznie szybciej ni偶 bardzo du偶y serwis informacyjny, kt贸ry ogarnia wszystko, od od A do Z. Tam pewnie faktycznie ludzie mog膮 si臋 buntowa膰, dlaczego za to p艂aci膰, skoro przez ostatnie 20 lat by艂o za darmo. Bo to jest te偶 kwestia przyzwyczajenia, pewnie zupe艂nie inaczej jak odpalasz nowy serwis i na dzie艅 dobry m贸wisz tym, kt贸rych pr贸bujesz skusi膰, zainteresowa膰 swoj膮 ofert膮, 偶e tutaj trzeba b臋dzie troch臋 zap艂aci膰, a zupe艂nie inaczej, je艣li serwis, na kt贸ry zagl膮dasz codziennie od 20 lat – bo np. masz tam skrzynk臋 mailow膮 – nagle informujecie ci臋, 偶e od jutra 10 z艂 miesi臋cznie albo 20. Natomiast faktycznie ciekawy jest te偶 w Polsce ten przypadek wyborczej.pl, bo to jest lider na polskim rynku, kt贸ry ma ju偶 250 000 chyba subskrybent贸w. I tak w艂a艣ciwie powstaje pytanie: czy tam jest jaka艣 niesamowicie unikalna tre艣膰? Bo mam wra偶enie, 偶e to jest po prostu „Gazeta Wyborcza”. Oczywi艣cie „Gazeta Wyborcza” nie jest tak膮 zwyk艂膮 gazet膮 w Polsce, autorzy tej gazety cz臋sto powo艂uj膮 si臋 na tzw. etos. Rzeczywi艣cie mam wra偶enie, 偶e to jest troszeczk臋 inny tytu艂 ni偶… Ale ze wzgl臋d贸w historycznych pewnie g艂贸wnie, ale by膰 mo偶e te wzgl臋dy historyczne te偶 maj膮 tutaj znaczenie. By膰 mo偶e w艂a艣nie w oczach tych wszystkich czytelnik贸w, w艂a艣nie te wzgl臋dy historyczne powoduj膮, 偶e jest to… One buduj膮 unikalno艣膰 w艂a艣nie – to, o czym m贸wi艂em wcze艣niej – akurat z tego powodu. No bo jak czytasz te artyku艂y, to zaryzykuj臋 stwierdzenie, 偶e one s膮 zbudowane tak samo, tam nie ma jakich艣 niesamowitych ekstras贸w.

[00:14:49]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: W艂a艣nie: te ekstrasy s膮 dzisiaj tym, co - my艣l臋 - powinno by膰 przyci膮gaj膮ce, czyli...

[00:14:55]

R. HIRSCH: Musisz jako艣 unikalno艣膰 zbudowa膰. Je艣li nie masz 偶adnego innego pomys艂u – musisz wymy艣li膰 ekstrasy. A mo偶e zawsze by艂e艣 unikalny po prostu?

[00:15:04]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: By艂e艣, tylko 偶e m贸wili艣my troch臋 o tym: ma艂o kto rozumie, 偶e dziennikarz, je偶eli ma przygotowa膰 naprawd臋 dobr膮 tre艣膰, to po艣wi臋ci膰 musi na to czasem kilka 艂adnych dni lub tygodni, a czasem mo偶e i nawet miesi臋cy, 偶eby posprawdza膰, dotrze膰 do 藕r贸d艂a, sprawdzi膰 to 藕r贸d艂o, dotrze膰 do kolejnego, zweryfikowa膰, pojecha膰, zatrzyma膰 si臋, zn贸w zweryfikowa膰, usi膮艣膰, napisa膰 i to troch臋 trwa. Nagle kto艣 my艣li sobie...

[00:15:27]

R. HIRSCH: Czyli takie argumenty kosztowe tutaj.

[00:15:29]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Jakie tam? 140 znak贸w i posz艂o, nie? Ca艂a moja wiedza, wystarczy. Jaki to czas? Ale to jest ta warto艣膰, nie? 呕e to jest taka praca... Ja si臋 z tym zawsze jako艣 pr贸buje zmierzy膰, 偶eby si臋 nie z偶yma膰 na to, 偶e to jest tak subiektywne... To si臋 komu艣 podoba, komu艣 nie podoba. "Co mnie obchodzi tw贸j czas? Dawaj mi tu przeczytania". "Co mnie obchodzi, czy to by艂a taka czy inna kamera?", cho膰 ta czy inna kamera mia艂a wp艂yw na ostateczny koszt tego nagrania, wi臋c kto艣 musi go ponie艣膰.

[00:15:58]

R. HIRSCH: Tak. Jako艣膰 – zw艂aszcza je艣li chodzi o sztuki wideo – dobra jako艣膰 jest wtedy, kiedy nie zauwa偶asz tego, jaka jest jako艣膰, bo zauwa偶asz t膮 z艂膮, bo wtedy ona ci przeszkadza. W ka偶dym razie, wracaj膮c do tego raportu: tam te偶 zbadano w艣r贸d tych ludzi, kt贸rzy deklaruj膮, 偶e p艂ac膮 za tre艣ci, zapytano ich, dlaczego oni p艂ac膮 – to te偶 jest bardzo ciekawe, bo zdecydowana wi臋kszo艣膰 nie chce tego robi膰. Jest pewna cz臋艣膰 ludzi, kt贸ra to robi. Pytanie: dlaczego ona to robi? Te odpowiedzi te偶 s膮 ciekawe i 68 proc. – i te odpowiedzi nie wyklucza艂y si臋 nawzajem, wi臋c one si臋 nie sumuj膮 do 100 proc. – 68 proc. ludzi odpowiedzia艂o, 偶e po prostu p艂ac膮 za tre艣ci dla tych tre艣ci, czyli najprostsza odpowied藕. Natomiast 32 proc. twierdzi, 偶e wybiera ten model, 偶eby nie by艂o reklam. Czyli jednak 1/3 tych ludzi jest tak zdenerwowana tymi reklamami, banerami, tym, 偶e im ekran migocze, 偶e jest w stanie p艂aci膰 pieni膮dze po prostu po to, 偶eby tego nie by艂o. I te偶 bardzo ciekawa odpowied藕, 28 proc. tych respondent贸w m贸wi, 偶e p艂aci, bo chce wspiera膰 autora czy te偶 t膮 stron臋, na kt贸rej jest op艂ata. Czyli ma ju偶 taki model fana, kt贸ry te偶 tutaj si臋 rysuje, to te偶 jest ciekawe.

[00:17:26]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Bez nich to nie p贸jdzie. Natomiast podoba mi si臋 te偶 to badanie w kontek艣cie newsletter贸w, kt贸re nagle zyska艂y na znaczeniu i ludzie z nich te偶 czerpi膮 wiedz臋, cz臋艣ciej nawet ni偶 z papierowych wyda艅 tygodnik贸w.

[00:17:38]

R. HIRSCH: Tak, ale tam by艂o te偶 pytanie o to, sk膮d czerpiesz informacje, z jakich 藕r贸de艂.

[00:17:44]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Nawet podcasty wygrywaj膮 z papierowymi wydaniami tygodnik贸w - co te偶 jest fajnym wska藕nikiem - a newslettery s膮 przed podcastami, przed papierowymi wydaniami dziennik贸w s膮 newslettery. To jest niesamowite.

[00:17:53]

R. HIRSCH: Tak, wi臋cej ludzi czyta newslettery na swojej skrzynce mailowej ni偶 idzie do kiosku i kupuje gazet臋 na papierze.

[00:18:00]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ale to te偶 fajna zmiana, te偶 o tym robili艣my podcast z Bartkiem Puckiem z kolei - mistrzem newslettera p艂atnego - 偶e tak naprawd臋, je偶eli masz t膮 warto艣膰 i to jest regularne i to jest co艣 wi臋cej ni偶... to przychodzi w takiej formie, kt贸r膮 lubisz, no to ludzie s膮 w stanie za to zap艂aci膰. Plus - te偶 Bartek na to zwraca艂 uwag臋 i my艣l臋, 偶e ka偶dy, kto to buduje albo chcia艂by skorzysta膰 nawet z naszej rozmowy i spr贸bowa膰 to budowa膰 - to jest jednak networking, kt贸ry si臋 pojawia. I to Micha艂 Szafra艅ski ma, u Bartka to wygl膮da w ten spos贸b - my艣l臋 ka偶dy, kto dostarcza taki newsletter - wpuszczasz ludzi do pewnego 艣wiata, w tym s膮 te偶 inni, kt贸rzy ju偶 za to zap艂acili, potrzebuj膮 tej wiedzy...

[00:18:33]

R. HIRSCH: Tym samym si臋 interesuj膮.

[00:18:35]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Tak. I zaczynasz mi臋dzy nimi budowa膰 co艣, zak艂adaj膮c, 偶e dostarczasz informacje biznesowe, to oni te偶 by膰 mo偶e robi膮 biznesy, wi臋c mo偶e porobi膮 biznesy mi臋dzy sob膮 i ty jeste艣 tym, kt贸rych ich po艂膮czy艂...

[00:18:45]

R. HIRSCH: Czyli stajesz si臋 tak膮 platform膮.

[00:18:46]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Super sprawa, to mi si臋 podoba. I np. za to, ludzie s膮 w stanie zap艂aci膰.

[00:18:49]

R. HIRSCH: Na tej samej zasadzie kiedy艣 by艂y budowane listy przeboj贸w. By艂o tak, 偶e powsta艂 przemys艂 muzyczny… Albo boxoffice filmowe. Bo kiedy艣 tego nie by艂o i tak w艂a艣nie po co to producentom filmowym? Nagle si臋 okaza艂o, 偶e istnieje warto艣膰 w tym, 偶eby wszyscy wiedzieli, jak ten rynek wygl膮da. Pojawi艂a si臋 firma, kt贸ra powiedzia艂a: S艂uchajcie, wy nie macie na to czasu, ale my to b臋dziemy robi膰, chod藕cie tutaj wszyscy razem do mnie i wy mi b臋dziecie dawa膰 informacj臋, ka偶dy w艂asn膮, a ja to b臋d臋 przetwarza艂, sumowa艂 i b臋d臋 wam to odsy艂a艂, wy dostaniecie informacj臋 zwrotn膮 o tym, jak wygl膮da ca艂y rynek. Czyli gdy偶 jak by tak膮 platform臋, kt贸ra dostarcza us艂ug臋, kt贸ra ma wysok膮 warto艣膰 dodan膮 dla tych, kt贸rzy decyduj膮 si臋 do niej przyj艣膰 – te偶 bardzo ciekawy model. Ja jestem ciekawy, jak to b臋dzie si臋 dalej rozwija膰, bo np. OK, ja rozumiem, 偶e ludzie czerpi膮 informacje z newsletter贸w, sam jestem zapisany na kilka newsletter贸w i lubi臋 sobie nimi poszuflowa膰 i na pr贸b臋 zapisa膰 si臋 na par臋 nowych i potem je odrzuci膰, spr贸bowa膰 kolejnych. Natomiast zastanawiam si臋: na ile newsletter贸w jeste艣 w stanie si臋 zapisa膰 i faktycznie je czyta膰? – to po pierwsze. Czyli jak膮 ma pojemno艣膰 w g艂owie na newslettery, ile ich zmie艣cisz. A z drugiej strony: zastanawiam si臋, jak du偶e jest czy te偶 b臋dzie takie zjawisko, 偶e zapisujesz si臋 na newslettery i je masz, chocia偶 ich nie czytasz. Bo to by艂oby takie zjawisko idealne z punktu widzenia tych tw贸rc贸w, prawda? No bo p艂acone jest co miesi膮c, zw艂aszcza je艣li ta p艂atno艣膰 jest zautomatyzowana, to jej w og贸le nie zauwa偶asz. I czujesz co艣 takiego, 偶e chcesz mie膰 ten newsletter, a potem sobie my艣lisz, 偶e tak w艂a艣nie nie masz czasu go czyta膰.

[00:20:36]

R. HIRSCH: Ja mia艂em te偶 tak par臋 razy, 偶e si臋 zapisem na kilka takich newsletter贸w, o kt贸rych sobie my艣la艂em: "Bo偶e, jaki fajny newsletter", a potem si臋 okazuje, 偶e nie mam kiedy - bo one id膮 codziennie. Jak jest newsletter raz na tydzie艅, to mam wi臋cej czasu, codziennie to nie mie艣ci mi si臋 to - ale szkoda mi si臋 go pozbywa膰, bo sobie my艣l臋: "To mo偶e jutro dam rad臋...?". I zastanawiam si臋, jak du偶e to zjawisko b臋dzie i generalnie kiedy ten rynek si臋 tak bardzo napcha, 偶e te kolejne newslettery ju偶 przestan膮 si臋 na nim mie艣ci膰, bo musi by膰 jaka艣 pojemno艣膰.

[00:21:07]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Pojemno艣膰 nasza jest zawsze ta sama: 24 godziny ma doba – i tutaj my ca艂y czas walczymy o uwag臋 tych samych ludzi, o kt贸rych uwag臋 walcz膮 inni. I teraz: wydaje mi si臋, 偶e tylko w艂a艣nie t膮 warto艣ci膮 dodan膮 albo jako艣ci膮 jeste艣my w stanie kupi膰 ich uwag臋, bo tutaj nikt nie b臋dzie mia艂 d艂u偶szej doby, to jest ca艂y czas to samo.

[00:21:27]

R. HIRSCH: Chyba, 偶e b臋dziesz wymy艣la艂 formaty, kt贸re b臋d膮 pozwala膰 ci anga偶owa膰 inne zmys艂y. Na tym, moim zdaniem, po cz臋艣ci polega ta ogromna kariera podcast贸w, bo podcasty wchodz膮 przez ucho, a nie przez oko, nie musisz tego czyta膰. Mo偶esz robi膰 inne rzeczy, a jednocze艣nie s艂ucha膰.

[00:21:49]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Widzia艂em badanie – do kt贸rego teraz w艂a艣nie w nawi膮偶e przez chwil臋 – zrobione przez Spotify na ponad 3 000 ludzi, gdzie rzeczywi艣cie wida膰, 偶e audio zaczyna m膮drze konkurowa膰 z telewizj膮 – te偶 streamingow膮 – dlatego, 偶e jeste艣my troch臋 ju偶 przebod藕cowani screenami, wi臋c mamy do艣膰 patrzenia. Dwa: jak s艂uchamy, to mo偶emy zrobi膰 jeszcze co艣, wi臋c jest taki multitasking i to jest 艂atwiejsze w momencie, w kt贸rym w艂a艣nie si臋 czego艣 s艂ucha ni偶 tylko na co艣 patrzy. Cho膰 przyznam, 偶e ja mam… To zale偶y oczywi艣cie podcast贸w, ale jak s艂ucham sobie mojego ulubionego Alexa Liebermana, za艂o偶yciela Morning Brew i on mi opowiada przez 17 minut o tym, jak pewne rzeczy w biznesie uk艂ada, to ja w tym czasie nie mog臋 nic innego robi膰, bo ja si臋 nie skupiam. Dwa, 偶e on m贸wi po angielsku i ja chc臋 to zrozumie膰 i dobrze si臋 nauczy膰, wi臋c to jest trudne. Ale rzeczywi艣cie w t膮 stron臋 audio otwiera si臋 na 艣wiat.

[00:22:42]

R. HIRSCH: No i w艂a艣nie bardzo jestem ciekaw, jak to si臋 dalej b臋dzie toczy膰, bo w pewnym momencie pewnie ten rynek si臋 nasyci. W tej chwili pewnie jeszcze jeste艣my od tego dalecy, zw艂aszcza w Polsce i pewnie najpierw to si臋 poka偶e w Stanach Zjednoczonych i zobaczymy. Mo偶e jak powsta艂y telewizje kablowe, kt贸re by艂y agregatorami wielu kana艂贸w telewizyjnych dostarczanych przez wielu nadawc贸w - mo偶e za chwil臋 pojawi膮 si臋 agregatory tego typu tre艣ci? W艂a艣ciwie tacy agregatorzy ju偶 s膮 na rynku.

[00:23:16]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Masz takiego Spotify, kt贸ry za Joe Rogana zap艂aci艂 100 milion贸w dolar贸w, ale ostatnio za dziewczyn臋 z podcastu Call Her Daddy, zap艂aci艂 20 milion贸w dolar贸w.

[00:23:24]

R. HIRSCH: Tak, ale mi chodzi o jeszcze ten poziom nad Spotify. B臋dziesz mia艂 takie miejsca, gdzie b臋dziesz mia艂 Spotify, Tidal, Apple Music, Soundcloud i wszystkie serwisy... Wiesz, na Spotify masz jeden ulubiony podcast, na jakim艣 innym serwisie inny ulubiony podcast - nie b臋dzie musia艂 przeskakiwa膰, nie b臋dziesz musia艂 mie膰 5 apek w telefonie, b臋dzie jedna.

[00:23:47]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ale b臋dziesz musia艂 i tak za to zap艂aci膰, w jakim艣 sensie. Bo teraz: je偶eli zak艂adam, 偶e jestem szefem Spotify i ja p艂ac臋 m艂odej dziewczynie ze Stan贸w – dwudziestoletniej – 20 milion贸w dolar贸w za to, 偶eby jej podczas by艂 u mnie, no to wyda艂em kup臋 kasy i teraz chcia艂bym, 偶eby to by艂o tylko u mnie, czyli jest to produkcja oryginalna. Wi臋c ja, je艣li j膮 wypuszcz臋 na zewn膮trz, dam to do jakiej艣 platformy, kt贸ra to agreguje, to te偶 tam musi by膰 pieni膮dz, kt贸ry ja dostan臋 jako Spotify.

[00:24:13]

R. HIRSCH: No tak, oczywi艣cie, dlatego na pewno nie b臋dzie 艂atwo. Z drugiej strony: masz w Stanach - teraz ju偶 nie nie b臋d臋 m贸wi艂 o podcastach - masz w Stanach tak膮 firm臋 Roku, kt贸ra jest takim agregatorem w艂a艣nie, 偶e jak sobie kupujesz... 艁膮cze HDMI wrzucasz, wpinasz sobie to w telewizor sw贸j w艂asny i to jak Chromecast troszeczk臋 dzia艂a, tylko 偶e tam masz zakodowan膮 t臋 us艂ug臋 ich polegaj膮c膮 na tym, 偶e jak masz - pod warunkiem oczywi艣cie, 偶e masz wykupiony dost臋p do tych wszystkich serwis贸w - masz tam obok siebie Netfliksa, HBO, Amazon itd. Oczywi艣cie s膮 operatorzy telekomunikacyjni, kt贸rzy te偶 dostarczaj膮 w ramach swoich ofert... Generalnie jest do艣膰 du偶o tego typu ofert. Natomiast u nich to jest tak w艂a艣nie usystematyzowane i to jest jakby core ich biznesu, na tym to ma w艂a艣nie polega膰, 偶e oni chc膮 zebra膰 wszystkie p艂atne serwisy do kupy i zrobi膰 z tego tak膮 kabl贸wk臋 nowoczesn膮, internetow膮.

[00:25:19]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Czyli jedna op艂ata, z kt贸rej oni musz膮 si臋 dzieli膰 z tymi, kt贸rzy im te tre艣ci dostarczaj膮?

[00:25:22]

R. HIRSCH: Tam w og贸le jest jeszcze inny model, bo ty im za to dodatkowo nie p艂acisz, ale musisz zap艂aci膰 za tego pizdryka i to jest op艂ata za hardware w tym momencie, a nie za software. Natomiast to pewnie nie cieszy艂oby si臋 popularno艣ci膮, gdyby艣 musia艂 dodatkowo jeszcze im p艂aci膰, skoro ju偶 p艂acisz Netfliksowi, p艂acisz Amazonowi, p艂acisz innym.

[00:25:43]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Jak my艣la艂em, 偶e si臋 powoli od hardware’u odchodzi, bo nawet jak popatrzysz dzisiaj na – nie wiem – na Adobe czy na dost臋p do jakichkolwiek Microsoftowych rozwi膮za艅, to to jest subskrypcja po prostu. Nie walczysz o p艂yt臋, po prostu odnawiasz i jedziesz. Szanowni s艂uchacze, mam nadziej臋, 偶e wy zostaniecie z nami. Na razie jeste艣my w takim, a nie innym wydaniu. Natomiast zastanawiamy si臋 ca艂kiem serio te偶 w艂a艣nie, czy gdyby艣my tutaj mieli bardzo wysoko specjalistyczne tre艣ci albo cokolwiek takiego jeszcze, co nagle okaza艂oby si臋, 偶e wymaga wi臋cej pracy, wi臋cej zachodu, wi臋cej zaanga偶owania i si艂膮 rzeczy trzeba odpu艣ci膰 inne rzeczy, wi臋c zarobi膰 tutaj – czy wy byliby艣cie w stanie wyj膮膰 te pieni膮dze i za to zap艂aci膰? Mo偶emy zrobi膰 tak膮 ma艂膮 ankiet臋, je艣li wejdziecie na Apple Podcast i uznacie, 偶e miejsce Review – tak si臋 nazywa – b臋dzie dobr膮 odpowiedzi膮, no to mo偶ecie 艣mia艂o skorzysta膰, zostawi膰 tam 2 s艂owa, dla nas to b臋dzie jaka艣 podpowied藕.

[00:26:37]

R. HIRSCH: Albo np. jakby艣my zacz臋li robi膰 horoskop za pieni膮dze. Ale to by艂by wyj膮tkowy horoskop.

[00:26:47]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ale taki, kt贸ry si臋 sprawdza. Ten, kt贸ry si臋 nie sprawdza za zero, a ten, kt贸ry si臋 sprawdzi – za kas臋, p艂a膰.

Jeszcze jedn膮 spraw臋 chcia艂bym poruszy膰 z tob膮. Spraw臋 haker贸w i atak贸w na firmy w Stanach Zjednoczonych, cho膰 my艣l臋, 偶e to jest problem globalny. Nagle okazuje si臋, 偶e internet to jest idealne miejsce do tego, 偶eby co艣 wykra艣膰 i powiedzie膰: Oddam, nie zrobi臋 ha艂asu, nie zrobi臋 ci krzywdy, jak zap艂acisz.

[00:27:15]

R. HIRSCH: Dzisiaj, kiedy nagrywamy ten podcast, jak wychodzi艂em z domu, to widzia艂em na Twitterze informacj臋 o tym, 偶e dzi艣 nie dzia艂aj膮 wszystkie banki w Australii. Na serio. I nie wiadomo jeszcze dlaczego i nie mog臋 powiedzie膰 w tym momencie, 偶e to jest jaki艣 atak haker贸w, ale to troch臋 tak wygl膮da. No chyba, 偶e po prostu jest jaka艣 awaria internetu, awarie te偶 si臋 czasami zdarzaj膮. Natomiast z takimi sytuacjami mamy do czynienia coraz cz臋艣ciej. Mam wra偶enie, 偶e faktycznie to zagro偶enie atakami, cyberatakami hakerskimi, kt贸re to zagro偶enie zawsze ju偶 od kilku lat jest tak w艂a艣ciwie... Ja zawsze uwa偶a艂em, 偶e to jest taki ma艂o ciekawy temat, powiem szczerze. Bo no OK, kto艣 wykrad艂 has艂o, w艂ama艂 si臋 i co艣 ukrad艂 - to jest takie z艂odziejstwo. Ja zawsze uwa偶a艂em, 偶e z艂odziejstwo nie jest ciekawe, bo jest bardzo pospolite i powszechne, od tysi膮cleci ludzie kradn膮 sobie rzeczy wzajemnie.

[00:28:18]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: No tak, ale je偶eli z艂apiesz w realu i posadzisz kogo艣, jest jaka艣 kara i mo偶e zado艣膰uczynienie, ale w online nie zawsze to si臋 dzieje.

[00:28:24]

R. HIRSCH: Tak, to prawda. No i to, co - przynajmniej w moich oczach - sprawi艂o, 偶e rzecz, kt贸r膮 uwa偶a艂em za nudn膮, zrobi艂a si臋 nagle ciekawa, to jest skala i nat臋偶enie tego. Bo nagle si臋 okazuje, 偶e tego jest naprawd臋 coraz wi臋cej i znacznie wi臋cej ni偶 - mam wra偶enie, 偶e tego jest coraz wi臋cej - ni偶 jeszcze kilkana艣cie miesi臋cy temu. Bardzo g艂o艣no zrobi艂o si臋 o tej sprawie, wtedy jak w Stanach Zjednoczonych sparali偶owano t臋 firm臋 Colonial Pipeline, to by艂o chyba w maju czy w kwietniu. Pipeline to jest ruroci膮g i to jest firma, kt贸ra zajmuje si臋 logistyk膮 paliw. I nagle si臋 okaza艂o, 偶e przez jaki艣 zauwa偶alny czas, zabrak艂o paliw na stacjach benzynowych, bo ten ruroci膮g nie dzia艂a艂. Swoj膮 drog膮 te偶 ciekawe, 偶e on ju偶 jest do tego stopnia zautomatyzowany, 偶e hakerzy s膮 w stanie... Nie pomy艣la艂bym wcze艣niej, 偶e haker mo偶e sparali偶owa膰 ruroci膮g, kt贸ry jest w ziemi. A si臋 okazuje, 偶e mo偶e, bo mo偶e wej艣膰 i tak bardzo zablokowa膰 r贸偶nego rodzaju funkcje, kt贸re powinny tam trwa膰 i by膰 wykonywane, 偶e bez tego nie da rady i ten ruroci膮g nie chodzi i tylko on wie, jak to odblokowa膰 i m贸wi: Tutaj zapraszam, 5 milion贸w dolar贸w poprosz臋 i po uiszczeniu odblokuj臋. I oni zap艂acili, bo co mieli zrobi膰?

[00:29:54]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Nic, ale z drugiej strony przypomina mi si臋 dyskusja na 艣rodku Bajka艂u zamarzni臋tego, z kierowc膮 UAZa, kt贸ry m贸wi: Nowy model, wygl膮da z zewn膮trz tak samo, ale ta sama elektronika i teraz nie umiem tego naprawi膰 nawet, nie mog臋! Kiedy艣 bra艂em klucz, otwiera艂em i jak m贸j ojciec 呕uka, tak on tego UAZa naprawia艂 – i tu jest tak samo. Jest jeden z element贸w te偶 strachu przed chmur膮 czasami…

[00:30:19]

R. HIRSCH: Bo z tym si臋 wi膮偶膮 dodatkowe ryzyka.

[00:30:20]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Tak, 偶e nagle wchodzisz no i 艣wiat si臋 tak zmienia… Natomiast w艂a艣nie: czy to dalej b臋dzie bezpieczne? I tutaj 艂atwej odpowiedzi nie ma.

[00:30:27]

R. HIRSCH: By艂 ten ruroci膮g i miesi膮c p贸藕niej - czyli tam kilkana艣cie dni temu - by艂a taka firma, JBS si臋 nazywa, te偶 ameryka艅ska w bran偶y mi臋snej. My艣l臋, 偶e jakby nas zapyta膰 o to, 偶eby wymieni膰 najwi臋kszych przetw贸rc贸w mi臋sa w Stanach, to nie wymienimy ani jednej nazwy, bo to nie s膮 brandy globalne...

[00:30:46]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: A powinni艣my ich, tak? JBS wymieni膰.

[00:30:48]

R. HIRSCH: Tak. Gdyby艣my bardzo chcieli si臋 nauczy膰 tego rynku, to podobno JBS jest tam absolutnie czo艂owym graczem na tym rynku. To jest jeden z najwi臋kszych przetw贸rc贸w mi臋sa w Stanach Zjednoczonych i on te偶 zosta艂 sparali偶owany i oni zap艂acili 10, a 5 milion贸w dolar贸w. I tego typu historie zdarzaj膮 si臋 coraz cz臋艣ciej. Widzia艂em w mediach, w jakim艣 serwisie - chyba w Bloombergu - w jakim艣 artykule by艂o napisane, 偶e podobno FBI przyzna艂o w ostatnich tygodniach, 偶e prowadzi ponad 100 艣ledztw dok艂adnie w takich sprawach, w Stanach Zjednoczonych. Wi臋c jest tego coraz wi臋cej i wszystko wskazuje na to, 偶e w tej chwili motywy s膮 czysto biznesowa, czyli po prostu kto艣 opanowa艂 t臋 sztuk臋 do takiego wysokiego poziomu, 偶e jest w stanie po prostu na tym zarabia膰. Wchodzisz do jakiej艣 firmy i pobierasz od niej 10 milion贸w dolar贸w za to, 偶eby z niej wyj艣膰 i fajnie mo偶na 偶y膰 wtedy - pod warunkiem, 偶e ci臋 nie z艂api膮.

[00:31:$8] REDAKTOR J. KU殴NIAR: Pod warunkiem, 偶e takie FBI nie zapuka kiedy艣 rano i nie z艂apie.

[00:31:51]

R. HIRSCH: Je艣li robisz to z terytorium rosyjskiego albo chi艅skiego, to mo偶e mie膰 problem z zapukaniem.

[00:31:56]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: To jest niesamowite, bo to od razu zmienia struktur臋 dzia艂a艅 w firmie, bo nagle IT zaczyna wa偶y膰 tyle samo, co CFO kiedy艣. Ten CTO jest kim艣 zupe艂nie innym.

[00:32:05]

R. HIRSCH: Tak, w艂a艣nie do tego zmierzam, 偶e je艣li to si臋 zrobi tak powszechne, to tak w艂a艣ciwie dochodzi nam na skal臋 tak膮 masow膮… No nie mog臋 powiedzie膰, 偶e zupe艂nie nowe ryzyko, ale istotno艣膰 tego ryzyka staje si臋 czym艣 zupe艂nie nowym. To naprawd臋 robi si臋 zupe艂nie nowy czynnik, kt贸ry za chwil臋 b臋dzie wp艂ywa艂 na modele biznesowe, bo trzeba b臋dzie to uwzgl臋dnia膰 w tych modelach, bo to oczywi艣cie b臋dzie wi膮za艂o si臋 z dodatkowymi kosztami zabezpiecze艅, trzeba b臋dzie do tego przyk艂ada膰 znacznie wi臋ksz膮 uwag臋 ni偶 do tej pory.

[00:32:38]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Zawi膮zana rezerwa na okup.

[00:32:40]

R. HIRSCH: No dok艂adnie tak. Nagle mo偶e si臋 okaza膰, 偶e ca艂y ten model start-upowy, kt贸ry istnieje w Stanach, kt贸ry polega na tym, 偶e przychodzi jaki艣 business angel i czyta papier jakiej艣 firmy, z kt贸rego to papieru wynika, 偶e plan jest 艣wietny i to jest superwynalazek i przyniesie zyski za 20 lat najwcze艣niej. I w tej chwili jest tak, 偶e ten angel m贸wi: OK – i tutaj lec膮 pieni膮dze m.in. dlatego, 偶e nie ma ich w co innego zainwestowa膰, to si臋 wszystko ze sob膮 wi膮偶e. Ale teraz mo偶e si臋 okaza膰, 偶e ten sam start-up przyjdzie i ten business angel powie: Ale jak ci to b臋d膮 hakowa膰 raz na dwa miesi膮ce, to co z tym zrobisz? I mo偶e si臋 okaza膰, 偶e jednak nie i 偶e jednak te pieni膮dze ju偶 nie b臋d膮 tak szeroko p艂yn膮膰 jak do tej pory. I wtedy mo偶e si臋 okaza膰, 偶e ca艂y model robi si臋 nieaktualny i pytanie: co w zamian i jakie b臋d膮 tego d艂ugofalowe skutki? Bo mog膮 by膰 tego bardzo powa偶ne d艂ugofalowe skutki. Mam wra偶enie, 偶e my zupe艂nie sobie nie zdajemy sprawy z tego, jak bardzo to jest kruche i delikatne. To, do czego jeste艣my tak bardzo przyzwyczajeni, 偶e to jest na wyci膮gni臋cie r臋ki w telefonie i najcz臋艣ciej za darmo, bo nie p艂acimy 偶adnych subskrypcji za to i 偶e to po prostu jest i zawsze b臋dzie, 偶e to ju偶 tak zostanie. Tu si臋 okazuje, 偶e w艂a艣ciwie s膮 takie bandy, gangsterzy, kt贸rzy s膮 w stanie dowoln膮 rzecz za pomoc膮 tych samych narz臋dzi sparali偶owa膰, za pomoc膮 internetu.

[00:34:12]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Tak, ale z drugiej strony: mamy ca艂y biznes przeniesiony do online. Wszystko jest online i chwalimy sobie to i u艂atwia nam to 偶ycie. A jak jest wszystko w online, to w艂a艣nie te poziomy zabezpiecze艅 te偶 b臋d膮 wygl膮da艂y zupe艂nie inaczej. Mo偶e to jest, nowy zaw贸d, w艂a艣nie taki haker, kt贸ry b臋dzie zarabia艂? Bo to nie s膮 ma艂e pieni膮dze. Ale z drugiej strony, jak m贸wimy o gigantycznej firmie z bran偶y mi臋snej - 10 czy 11 milion贸w dolar贸w. M贸wimy o innych kwotach, ale czasami, jak kto艣 ci kradnie kod 藕r贸d艂owy do twojej gry np. na kt贸rej ty mo偶esz zarabia膰 pieni膮dze...

[00:34:45]

R. HIRSCH: Tak, Electronic Arts. Zreszt膮 CD Project te偶 zosta艂 przecie偶 napadni臋ty.

[00:34:49]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: To s膮 bardzo czu艂e uderzenia, kt贸re musz膮 kosztowa膰. To jest ten moment, kiedy czasami - jak zawsze z okupem - nie dyskutujemy, a najlepiej w og贸le o tym publicznie nie m贸wimy, co zrobili艣my, 偶eby nie zach臋ca膰 innych do tego samego za moment.

[00:35:02]

R. HIRSCH: Tak. I mam wra偶enie, 偶e zd膮偶yli艣my ju偶… Ile jest internet? No z 20 lat ju偶 jest, ponad 20 lat jest na pewno. W latach 90. – ja przynajmniej – pierwszy raz w 偶yciu widzia艂em internet w 97′.

[00:35:16]

R. HIRSCH: Widzia艂em internet w komputerze. Pami臋tam. Nie wiem, czy ty to pami臋tasz, ale dzisiaj m艂odzi ludzie tzw. rodz膮 si臋 i ten internet jest, wi臋c dla nich to jest rzecz oczywista. Ja akurat jestem z tego pokolenia, 偶e pami臋tam 艣wiat bez internetu i pami臋tam ten moment, w kt贸rym on si臋 pojawi艂. Ja akurat pami臋tam ten moment, kiedy pierwszy raz w 偶yciu siedzia艂em przed ekranem komputera, w kt贸rym to komputerze wczoraj jeszcze nie by艂o internetu, a dzisiaj go zamontowali i mo偶na tam zobaczy膰 co to jest. Pami臋tam, tam kompletnie nic nie by艂o w tym internecie, straszna nuda.

[00:35:50]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Troch臋 si臋 zmieni艂o…

[00:35:51]

R. HIRSCH: Troch臋 si臋 zmieni艂o od tamtego czasu. Nie ma AltaVisty i r贸偶nych innych... W ka偶dym razie: wydaje mi si臋, 偶e przez te ponad 20 lat poznali艣my bardzo dobrze warto艣膰 tego, pozytywn膮 warto艣膰, i te wszystkie korzy艣ci, jakie odnosimy z tego, 偶e generalnie 艣wiat nam si臋 cyfryzuje. To jest bardzo wygodne, wiele rzeczy upraszcza. Natomiast obawiam si臋, 偶e za chwil臋 mo偶emy wej艣膰 w tak膮 faz臋, kiedy do艣膰 bole艣nie przekonamy si臋 te偶 o kosztach, jakie si臋 z tym mog膮 wi膮za膰, bo nie ma darmowych obiad贸w. Co艣, co jest tak fajne i tak u偶yteczne, za chwil臋 mo偶e si臋 okaza膰, 偶e jednak trzeba za to zap艂aci膰. Wi臋cej: nie tylko ze wzgl臋du na to, 偶e jak膮艣 subskrypcj臋 trzeba b臋dzie wykupi膰 gdzie艣, tylko ze wzgl臋du na to, 偶e ca艂e te modele biznesowe mog膮 ulec modyfikacji, je艣li si臋 oka偶e, 偶e firma mi臋sa w Stanach musi co dwa miesi膮ce p艂aci膰 10 milion贸w. Bo 偶e raz j膮 napadli, to trudno, zdarza si臋. Ale jak teraz co miesi膮c j膮 tak b臋d膮 napada膰, to co?

[00:36:51]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Ale z drugiej strony: banki te偶… Czasem mo偶na pos艂ucha膰 o napadzie na bank, prawda? Mo偶na pos艂ucha膰 o ukradni臋ciu czy o wyrwaniu bankomatu z jakiej艣 艣ciany, wi臋c to te偶 jest jakie艣 ryzyko dostawcy tych us艂ug bankomatowych w skali… W skali firmy to pewnie s膮 jednostkowe przypadki. Nie wiem, s膮 po prostu od tego ubezpieczeni, mo偶e firmy b臋d膮 mog艂y kupowa膰 ubezpieczenie od atak贸w hakerskich?

[00:37:17]

R. HIRSCH: Ubezpieczenia podro偶ej膮, tak. Natomiast jest jeszcze jeden te偶 aspekt: bo w tej chwili te wszystkie ataki s膮 na tle komercyjnym. To jest 藕r贸d艂o przychod贸w dla kogo艣 tam. Natomiast je艣li faktycznie te organizacje hakerskie s膮 ju偶 tak bardzo zaawansowane, 偶e mog膮 sparali偶owa膰 ruroci膮g w Stanach Zjednoczonych - istotny ruroci膮g - no to mo偶na sobie wyobrazi膰, 偶e za chwil臋 mo偶e pojawi膮 si臋 jakie艣 motywacje poza komercyjne, jakie艣 motywacje polityczne, geopolityczne. Mo偶e jakie艣 pa艅stwo stwierdzi, 偶e jak na tydzie艅 przed wyborami, czyli w takim momencie wra偶liwym politycznie, zablokuje wszystkim obywatelom danego pa艅stwa dost臋p do emerytur np. bo firma zajmuj膮ca si臋 wyp艂acaniem im emerytur te偶 jest w internecie i te偶 mo偶na j膮 sparali偶owa膰 w ten spos贸b. I tydzie艅 przed wyborami si臋 okazuje, 偶e nikt nie mo偶e dosta膰 emerytur i to mo偶e wp艂yn膮膰 na wynik wybor贸w wtedy. Mo偶na sobie wyobrazi膰 ju偶 takie sytuacje. Jest pytanie: czy tzw. cywilizacja zachodnia, demokratyczna, jest przed tym zabezpieczona czy nie? Bo ona te偶 jest najbardziej zaawansowana i to ona jest najbardziej wra偶liwa na tego typu uderzenia. Czy za chwil臋 nie b臋dzie w艂a艣nie w taki spos贸b uderzana? Je艣li tak, to fatalnie i - powiem szczerze - nie wiem, co dalej. Troch臋 si臋 obawiam... To nie mo偶emy tak sko艅czy膰, bo to jest smutny koniec.

[00:38:44]

REDAKTOR J. KU殴NIAR: Nie, w podca艣cie tego nie wida膰, ale normalnie postawiliby艣my 3 kropki w tek艣cie. Wi臋c ja podstawi臋 pierwsz膮, drug膮 i trzeci膮…

Prowadz膮cy

Rafa艂 Hirsch

Dziennikarz specjalizuj膮cy si臋 w tematyce gospodarczo-ekonomicznej. Obecnie zwi膮zany z Business Insider oraz TOK FM. Wcze艣niej wsp贸艂pracowa艂 m.in. z „Dziennikiem Gazet膮 Prawn膮”.

Jaros艂aw Ku藕niar
Ku藕niar Media

Multiinstrumentalista. W艂a艣ciciel Ku藕niar Media. Jego do艣wiadczenie radiowe, prasowe, sceniczne i telewizyjne, pomaga w 艣wiecie budowania marek osobistych. Wsp贸lnie z klientami rozwija ich wizje i nadaje kszta艂t. Buduje nowe platformy dla relacji z odbiorcami, szkoli i inspiruje.

Pozosta艂e odcinki (109)

Do艂膮cz do Voice House Club

Twoje ulubione autorki i autorzy, kt贸rych znasz z naszych podcast贸w, przygotowuj膮 dla Ciebie specjalne serie odcink贸w. Dajemy wiedz臋, poszerzamy horyzonty, m膮drze bawimy i pomagamy si臋 rozwija膰 w przyst臋pny spos贸b.

Zamknij
U偶ywamy cookies, 偶eby indywidualnie odpowiada膰 na potrzeby s艂uchaczy. Zasady przechowywania i dost臋pu do plik贸w cookies mo偶esz zmieni膰 w ustawieniach swojej przegl膮darki.